درآمدی بر اصالت حماسه در فرهنگ تشیع

همشهری آنلاین- علی‌الله سلیمی: کتاب «نظریه ادبیات شیعی» به قلم فرزاد قائمی توسط دبیرخانه هنر حماسی با همکاری پژوهشکده فرهنگ و هنر اسلامی و انتشارات سوره مهر منتشر شده است. این کتاب در چهار فصل با عناوین «دلایل فرهنگی تاریخی غلبه رویکرد حماسی‌آیینی در هویت شیعی»، «دلایل و زمینه‌های رشد و اشکال تطور ادبیات حماسی تشیع در عصر استیلای مغولان»، «روند تطور سنت‌های حماسه شیعی پساصفوی و نمودهای آن در گونه غالب حمله‌سرایی» و «حماسه ملی دینی و تاثیر شیعه‌گرایی در تطور قهرمان ملی ایرانیان(رستم)» تنظیم و منتشر شده است. مولف این اثر، فرزاد قائمی استاد زبان و ادبیات فارسی است و در زمینه‌های ادبیات حماسی، شاهنامه پژوهی، اسطوره شناسی، ادبیات عامیانه، تصحیح متون، روش شناسی، متن شناسی پژوهش‌های بسیاری انجام داده‌اند. این اثر هم از پژوهش‌های وی و درآمدی بر اصالت حماسه در فرهنگ تشیع است و در حوزه محتوای منابع و تحلیل روند رشد ادبیات شیعی کوشیده است. «نظریه ادبیات شیعی» نشان می‌دهد که حماسه را نباید به یک نوع ادبی محدود کرد و باید مولفه‌های فرهنگی آن را در قالب رویکردی جمعی بررسی کرد. همچنین نشان می‌دهد که برخلاف رویکردی که غربی‌ها در دو سده گذشته به ادبیات حماسی فارسی داشته‌اند،سهم منابع فرهنگی متاخر،از جمله تشیع، در شکل گرفتن رویکرد حماسی در ایران، بیش از تداوم گرایش‌های باستانی بوده است.